Amatör müzik gönüllülerine ithaf ettiğim yeni yazı dizimde, yoğun istek üzerine bu kez de İdeal Amatör Koro Şefi Nasıl Olmalıdır? konusunu Hülyalıca bakış açımla mercek altına aldım. Gelin hep birlikte konuya giriş yapalım.
Koro yönetmek kulağa kolay gelse de aslında görünenden çok daha fazlasıdır. Koro çalışmalarının amaca uygun yürütülmesinde en belirleyici unsur koro şefinin niteliğidir. Bir şefin kapasitesi yalnızca bilgiyle sınırlandırılamaz. Müziğin özü ezberde değil, ruhun nabzında atar. Onun eğitimi yalnızca teknik değil aynı zamanda kalp terbiyesidir. Amatör koro şefi sadece koroyu değil bazen kırgınlıkları, bazen yorgunlukları, bazen de sessiz kalan yürekleri yönetir. Adeta bir duygu mühendisliği gibi yürekle yapılan bir iştir. Koro yönetmek biraz çorba karıştırmaya benzer. Herkes aynı tencerededir ama kimsenin damak tadı aynı değildir. Biri az tuzlu derken diğeri acılı severim diye tutturabilir. Şef ise kepçeyi tutarken sadece şarkıyı değil, duyguları da kıvamında tutmak zorundadır. Kıvam kaçarsa, ne şarkı tutar ne de moral. İşte o yüzden, amatör koro şefi, bilgisiyle aklı, sezgisiyle kalbi, disipliniyle düzeni, mizahıyla neşeyi uyumla dengede tutabilmelidir.
Koro yönetmek, insan yönetmek değildir. İnsanı anlamaktır. Her prova bir sabır imtihan her konser de bir gönül şölenidir.
Peki bir amatör koro şefi nasıl olmalıdır? Öncelikle insanı sevmeyi bilmelidir.
Çünkü amatör demek para için değil gönülden yapan demektir. O gönlü kırarsanız, o ses bir daha kolay kolay çıkmaz. Sadece notaları değil, bakışları da okuyabilmelidir. Enerjik olsa hiç de fena olmaz. Çünkü enerji bulaşıcıdır. Amatör koronun enerjisi birlikte keyifle söylenen şarkılar kadar arada gülüşen gözlerde gizlidir. İyi bir şef korosuna hâkim olmalı ama baskın olmamalıdır. Netice de o bir rehber, yol gösterendir. Yanlış söyleneni azarlamak yerine doğruyu birlikte bulalım diyebilmelidir. Sabırla, sevgiyle, mizahla yoğrulmalıdır. Çünkü amatör koronun enerjisini, motivasyonunu disiplinle değil mizahla yüksek tutmak önemlidir. Bazen bir kahkaha bir oktavlık sesi açabilir. Amatör koronun enerjisi aidiyetle ayakta kalır. Birlikte gülen bir grup birlikte söylemeyi başarır. Çalışma esnasında biri esere geç girebilir. Biri yanlış yerde nefes alabilir. Bir diğeri de eserin ortasında hocam hangi sayfadaydık? diye sorabilir. Ama şef tüm bu karışıklığı bir ahenge dönüştürebilendir. Asıl ustalık da oradadır zaten. Kaostan koro yaratabilmek Her sesin bir rengi her insanın bir hikayesi vardır. Yani her çalışma her prova bir şarkıdan fazlasıdır. Bir terapi bir paylaşım bir moladır.
İyi bir amatör koro şefinin müzikal bagajı da dolu olmalıdır.
Müzik terminolojisini bilmeli, en azından bir enstrümana hâkim olmalı, müzik kulağı güçlü olmalı, ritim duygusu sağlam, armoni bilgisi derin olmalıdır. Amatör koronun seviyesine uygun çalışma planlamalı, her sesin kapasitesini duymalıdır. Aslında her insan bir enstrümandır. O enstrümanı doğru yerden çalabilmek de hassas bir ustalık ister. Şeflik ehliyeti bir bakıma kalp ehliyetidir. Yanlış bir manevra bir sesi susturabilir. Ama sevgiyle yapılan bir dokunuş, bütün koroyu tekrar hayata döndürebilir. O hem sanatçıdır, hem öğretmen hem yöneten, hem hissedendir. Ama her defasında kalbe dokunur. Günün sonunda, o koroda doğru söylenme gayretinde şarkılar kadar mutlaka birlikte söyleyen yürekler duyarız. Amatör koro şefi en çok da insanı insana yaklaştıran görünmez bir köprüdür. Belki de işte bu yüzden, bir topluluğun birlikte olmasının şifasının ve insanın insana iyi gelen yanının kalp atışıdır.
