Afyonkarahisar Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Psikolojik Danışman ve Uzman Aile Danışmanı Sevda Doğan medya03.com’da Rasime Fedakar’ın hazırlayıp sunduğu ‘Sözün Özü’ programının konuğu oldu.
ÇOCUK EVLİLİKLERİ ŞİDDETİN BİR TÜRÜ ASLINDA!
Erken evlilik, çocuk yaşta evlilik ve zorla evlilik tanımıyla ilgili bilgiler veren Sevda Doğan, “Bu program aslında çok sektörlü bir program. Programın esas amacı da toplumsal normların çocuk evliliklerini, çocuk evlilikleriyle ilgili yanlış bakış açılarını değiştirmek ve toplumdaki bireylerin bu yönden yanlış davranışlarıyla ilgili olumlu bir takım değişiklikler yaratmak. Toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin bir türü aslında çocuk evlilikleri. Erken yaşta, çocuk yaşta ve çocukların zoraki evlendirilmesi bununla mücadeleye yönelik bir program geliştirilme ihtiyaç duyuldu. Dünya çapında yürütülen bir program bu.
Ülkemizde de buna benzer bir çalışmalar var. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Kolluk Kuvvetleri, Milli Eğitim Bakanlığı ve İl Milli Eğitim Müdürlükleri dahil olmak üzere herkes kendi hitap çevresinde bir takım çalışmalar yürütüyorlar. Bizde okullarımızda öğrencilerimize ve velilerimize yönelik erken ve çocuk yaşta, zoraki evliliklerin sıkıntılarını anlatıyoruz. Ben özellikle çocukların erken evlilik dediğimizde 16 civarında çocuklarla çalıştığım için onların erken evliliğin sakıncalarını bilmeleri istiyorum. Tanım olarak baktığımızda henüz evliliğin getirdiği sorumluluğu taşıyamamak, üstlenememek erken evlilik.
SAĞLIKLI BİREY OLAMAYAN, İLİŞKİYİ SAĞLIKLI OLARAK YÜRÜTEMİYOR
Boşanma oranlarıyla ilgili bilgiler aktaran Doğan sözlerini şöyle sürdürdü: “Evlilik öncesi çiftlere cinsel eğitim verilmeli, seks eğitimi verilmeli, nasıl ilişki kuracakları, ilişkiyi nasıl sonlandıracakları veya nasıl problem çözebileceklerine yönelik farklı uzmanlar tarafından eğitim verilmeli. Boşanma oranları TÜİK verilerine göre; 2024 yılında kaba evlenme hızı binde 6.65 iken, kaba boşanma hızı binde 2.19 olarak gerçekleşmiş. Boşanmalar 2024 yılında 2023 yılına göre 14 bin kişi artmış. Burada evliliklerdeki problemleri görüyoruz. Çift terapilerinde, bireylerin yaşadığı problemleri sıkça gözetleme imkanım oldu. Sağlıklı birey olamayan, evlilik içerisinde birey olamayan, kendi kimliğimi kaybeden kişiler o evliliği, ilişkiyi sağlıklı olarak yürütemiyorlar. İlişkinin içinde kayboluyorlar.
EVLİLİK CİDDİ ANLAMDA SORUMLULUK ALMAYI GEREKTİRİYOR
“Çocuk yaşta evliliklere değinecek olursak, resmi ve gayri resmi olarak ülkemizde yürütülüyor.” diyen Doğan sözlerinin devamında şunları söyledi:
“Ülkemizde 16 yaşını doldurmuş bireylerin ebeveynleri Aile Mahkemelerine başvurarak, mahkemeler uygun gördüğü takdirde evlilik için izin alabiliyorlar. Çocuğun yaşı 17’yi doldurmuşsa ebeveyn izni yeterli oluyor ama daha küçük evlilikleri görüyoruz ülkemizde. Bunun içinde farklı yöntemlerle sürdürülüyor evlilikler.
Evlilik evcilik, oyun değildir. Evlilik ciddi anlamda sorumluluk almayı gerektirir. Kişilerin bazı yetkinliğe sahip olması gerekir evlenmeden önce. Muhakeme yeteneğinin gelişmiş olması, problem çözme becerilerinin gelişmiş olması, belli zihinsel olgunluğa erişmiş olması gerekir. Ve tabii ki bir bebeğe bakım verebilme sorumluluğu almış olması. Kendi öz bakımını yapamayan ergenlik döneminde bir bireye canlı bir bebeğe annelik yapabilmesi bu çok mümkün görünmüyor. Hem çocuğun sağlığı açısından hem bebeğin sağlığı açısından bunun olmaması gerekiyor.”
YASALAR KADINLARI KORUYOR
Yasalar resmi evlilikler, yasal izin dahilinde kadınları koruyor. Böyle olmadığında ne görüyoruz? Aile içi şiddet, sokakta canlı canlı izliyoruz öldürülen kadınlar, aile içinde şiddete maruz kalmasına rağmen o evliliği bitiremeyen insanlara şahit oluyoruz. Hayır deme becerisine sahip olmadan evliliği sürdüren, reddetmeyen, ayrılamayan, boşanamayan çiftlere çok sık rastlıyoruz. Yıllarca eşi tarafından aldatılmasına rağmen kendini bu evliliğe mecbur hisseden kadınlarla karşılaşıyoruz. Bunlar beni çok üzüyor.”
AFYON ERKEN EVLİLİK RİSK GRUBUNDA 20. SIRADA
Afyonkarahisar’ın erken evlilik risk grubunda 20. sırada yer aldığını ifade eden Doğan sözlerini şöyle sürdürdü: “18 yaşından önceki her evlilik çocuk evliliğidir. Okulda ben bunu sürekli dile getiriyorum. Sizler çocuksunuz diyorum. Ebeveynler çocukları eğitim hayatına devam ettiği için endişeliler. Çünkü flört ilişkilerine çok sık rastlıyoruz. Burada ebeveynlere tavsiyem özellikle kız çocuğu olan babalara tavsiyem şudur: Kızlarını sevmeleri, okşamaları. Çünkü o kadar çok vakayla karşılaşıyorum ki saçımı bir kez okşamadı diyor. Tabi bunun telafisini de flört veya yanlış eş seçimiyle yapmaya çalışıyor.” ifadelerini kullandı.
Programın tamamını aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=qVKzivCe0t4
