medya03.com’da Rasime Fedakar’ın hazırlayıp sunduğu ‘Sözün Özü’ programının konuğu olan Afyonkarahisar Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Psikolojik Danışman ve Uzman Aile Danışmanı Sevda Doğan, YKS tercihi yapacak olan öğrencilere ve ailelerine tavsiyelerde bulundu.
SINAV ODAKLI BİR EĞİTİM SİSTEMİMİZ VAR
Gençlerin mutlaka bir sporla ilgilenmeleri ve kitap okuma alışkanlığı edinmelerini tavsiye eden Doğan şunları söyledi:
“Temel eğitim, okul öncesi anaokulu eğitimiyle birlikte başlıyor. Maalesef çok sınav odaklı bir eğitim sistemimiz olduğu için çocuklar akademik anlamda bir yarışın içinde buluyorlar kendilerini. Neye ilgileri var, ne istekleri var? O da şu: Ortaokuldan liseye geçen öğrenciler düzenli olarak ortaokulda bir spor dalıyla uğraşıyorlar. Liseye geçerken LGS’ye hazırlık sürecinde, ders çalışmak zorunda oldukları için bırakıyorlar. Ben her zaman şunu öneriyorum, muhakkak bir sporla ilgilensinler ve mutlaka kitap okuma alışkanlığı edinsinler. Çünkü; insan ancak kendini bu şekilde tanıyabilir. Kendini bir başkasının aynasıyla tanıyabilir. Kitaplar da bence bu ayna görevini görüyor.”
REHBERLİK HİZMETLERİ, VELİLER İÇİN KILAVUZ YAYINLADI
Öğrencilerin ve ailelerin tercih yaparken nerelerden destek alabileceklerini açıklayan Doğan şunları söyledi:
“Tercih yaparken dikkat etmemiz gereken bazı hususlar var. Kesinlikle kendileri tercih yapmasınlar. Bu teknik bir dizi süreci de içeriyor. Bazı kurumlar burada yardım sağlıyor. Öğrencilerimiz herhangi bir ortaöğretim kurumuna giderek Rehberlik Araştırma Merkezine veya Halk Eğitim Merkezi Mesleki Eğitim Merkezi Kurumlarından destek alabilirler. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri veliler için kılavuz yayınladı. Tercih süreci veli kılavuzunu okumalarını, faydalanmalarını tavsiye ederim. Teknik süreç hakkında bilgi vermeden önce de şu uyarılarda bulunmak isterim. Herhangi bir programa yerleşmek için çocuklar sadece bunu hedef etmemeli.”
ÖĞRENCİLER BUNA DİKKAT ETSİN!
Doğan, “24 tercih hakkımız var aday istediği bölümü yazabilir. Ancak yerleştirme yapılırsa örneğin Afyon Kocatepe Üniversitesi psikoloji bölümüne yerleşti. Ancak öğrenci gitmek istemedi, pişmanlık duydu, mezuna bırakmak istedi. Bir sonraki yıl sınava girdiğinde ortaöğretim başarı puanı yarıya düşürülerek sınav puanına eklenir. Daha sonraki yıl bu puan yeniden tam olarak verilmeye devam edilir, buna dikkat etsinler.”
24 TERCİH HAKLARI VAR
Baraj puanı kısıtlaması, bunların bölümleri ve sıralamaları hakkında bilgiler veren Doğan şunları söyledi: “ÖSYM adayların tercih yapabilmeleri için duyuruyor. Sayısalda Tıpta 50 bin, Hukukta 100 bin, Mühendislikte 300 bin, mimarlıkta 250 bin, Öğretmenlik, Psikolojik Danışma ve Rehberlik dahil olmak üzere en az 300 bin, Diş Hekimliği 80 bin ve Eczacılıkta 100 bin başarı sıralamasını geçmiş olmaları gerekiyor. Bunun yanı sıra tercih listesini oluşturmak için, YÖK Atlası kullanırız. YÖK Atlas, YÖK'ün güncel olarak verileri tuttuğu çok güzel bir tarama motoru, çok kullanışlı ve faydalı bilgiler var. Bizler buradan bakarak tercih yaparız. Çünkü burada geçmiş 4 yılın verileri var. Örnek vermek gerekirse: Türkçe öğretmenliği istiyorsa aday buradan filtreleyerek istediği İl’i seçebilir, Devlet ya da Vakıf Üniversitesi olarak seçebilir. Daha sonrasında filtreledikten sonra karşısına çıkan üniversiteler zaten sıralaması yüksekten düşüğe doğru karşısına gelecektir. Kendi sıralamasını dikkate alarak tercih yapabilir.
Tabii burada biz tercih yaparken kontenjanların artış ve azalışını da dikkate alırız. Çünkü geçen yılın verilerine dikkate alarak bu yıl bir tahminde bulunarak tercih yaptığımız için kontenjan artış ve azalışları önemlidir. Sayısal puanı oluşmuştur bireyin veya adayın. Eşit ağırlıktan girmiştir ya da dilden de girmiştir ya da TYT den tercih etmek isteyebilir? Bunların tümünü tercih listesinde yer verebilir. 24 tercih hakları var. Yalnız burada dikkat edilmesi gereken şey şudur. Örneğin: sayısaldan Bilgisayar Mühendisliği ve Matematik Öğretmenliği istiyor diyelim. Eşit ağırlıktan da Psikoloji ve Psikolojik Danışma ve Rehberlik istiyor olsun. Bu bölümleri tarayıp biz puana göre değil başarı sıralamasına göre tercih yaparız. Çünkü bir puan arasında binlerce kişi oynayabilir ama sıralamada net sırayı görürüz. Örneğin 100 bin Bilgisayar Mühendisliği, onun altına 110 binlik bir Matematik Öğretmenliği yazılmalı. herhangi bir sırada yer verebilir ama listede söylediğim gibi bir mantık sırası olmalı.”
YAPAY ZEKA MÜHENDİSLİĞİ ÇOK ÇOK ÖNEMLİ
Geleceğin meslekleriyle ilgili bilgiler veren Doğan şunları söyledi: “Geleceğin meslekleri her zaman çok Şu an Yapay Zeka Mühendisliği çok önemli ve revaçta. Çünkü Online bir marketten alışveriş yapıyoruz. Her marketin artık yapay zeka ara yüzü var. Orada sepetine bir takım şeyler ekliyorsun, hemen altında sana yapay zeka algoritması yemek tarifi gönderiyor. Bu haldeyken meslekleri düşündüğümüzde Yapay Zeka Mühendisliğinin çok çok önemli olduğunu düşünüyorum. Özellikle sıralaması ilk 5 binin içinde olan öğrenciler için Bilişim Sistemleri Teknolojileri Mühendisliği, Dijital Oyun Tasarımı ve Gelişimi bölümüne müthiş yatırım yapılıyor. Türkiye'de oyun sektörüne yapılan yatırım 40 milyarı aşmış durumda. Bu oran çok yüksek. Dolayısıyla iş sahası da çok geniş. Bir diğeri, Havacılık ve Uzay Mühendisliği. Havacılığın, uçak bakımının, uçak yapımının, bunu geliştirmenin bir sürü teknik meslek elemanına da ihtiyaç duyuluyor burada. Bu programlar tercih edilebilir. Bir diğeri de psikoloji. Çünkü hep konuşuyoruz ruh sağlığının öneminin git gide arttığı ve insanlar tarafından anlaşıldığı bir dönemde psikoloji gibi psikolojik danışmanlık gibi mesleklerin popülerliği çok yüksek.”
HERKES ÇALIŞIYOR, YAŞLILARA BAKACAK KİMSE YOK
Ön lisans programlarından da söz eden Doğan sözlerini şöyle sürdürdü: “Siber Güvenlik Analistliği ve Operatörlüğü çok önemli. YÖK Atlas’tan bakarlarsa görebilirler. Orada verilen sıralama yüksekten düşüğe doğru, puan türü olarak filtreleyebilirler. TYT-AYT ya da sayısal-sözel diye. Orada bakıldığında Siber Güvenlik Analistliği ve Operatörlüğünün çok önemli olduğunu görüyoruz. İlk ve Acil Yardım çok tercih ediliyor. Uçak teknolojisi, Robotik ve Yapay Zeka çok tercih ediliyor. Yaşlı bakım çok önemseniyor. Sıralamaları hayli düşük ancak 10 yıl sonra yaşlı nüfusunun da artmasıyla birlikte insanların yaşlı bakıcısının hatta biz bugün okulda yaşlı kreşlerini konuşuyoruz. Çünkü herkes çalışıyor ve yaşlılara bakacak kimse yok.” dedi.
Doğan adayların tercihlerini https://ais.osym.gov.tr/ adresi üzerinden ÖSYM şifreleri ve tc kimlik numaraları ile veya e devlet hesapları üzerinden yapacabileceklerini söyledi.
Programın tamamını aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
