Afyon’da beklenen en büyük deprem 6,8

Afyon Kocatepe Üniversitesi tarafından (AKÜ) üniversite ile şehir buluşmaları kapsamında düzenlenen Çarşamba Sabah Toplantılarında “Deprem Gerçeği ve Afyonkarahisar Yapılanlar ve Yapılması Gerekenler” değerlendirildi.
YÜKSEK KATLI YAPILARIN OLDUĞU BÖLGEDE BAZI ÖNLEMLERİN ALINMASI GEREKİYOR
Mühendislik Fakültesi Geoteknik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Zorluer ise deprem anında meydana gelen “zemin büyütmesi” etkisinden bahsetti. Zorluer, “Afyonkarahisar’da beklenen en büyük deprem 6,8 ama zemin büyütmesi dediğimiz etkiden dolayı özellikle alüvyal zeminde bu değer o bölgedeki binalarda 7,2 ya da 7,3 çıkabilecek yıkım etkisiyle karşılaşabileceğini söyleyebiliriz. O bölgedeki binaların daha fazla hasar görmesi demek. Bu tip durumlarda o bölgeye özel zemin etütlerinden yararlanılması ya da bina üzerinde analizler yaparak binanın deprem sırasında alabileceği riskleri azaltmak için binaya özel değerleri kullanmak önem arz ediyor” dedi.
Afyonkarahisar’da 15-20 yıl içerisinde yerleşime açılan alüvyal bölgelerin olduğunu ifade eden Zorluer şunları söyledi: “Çok katlı yapılaşma olmaması veya çok katlı yapılaşmanın önüne geçilmesi gerekebilir. Bu bölgede çok ciddi çok katlı yapılar var. Zeminlerle ilgili gereken iyileştirmeler yapıldıktan sonra bu yapıların zarar görmemesi söz konusu. Her çok katlı yapı depremde zarar görecek gibi bir ifade kullanamayız. Ancak bu zemin büyütme etkisine karşı bazı önlemlerin alınması gerekiyor. Ülkemizde bina deprem yönetmelikleri maalesef büyük depremler sonucunda oluşturulmuş. 1939 Erzincan Depreminden sonra 1940 yılında ilk yönetmelik İtalyan Yönetmeliğin Türkçe’ye çevrilmesi ile oluşturulmuş bundan sonraki birçok depremde yenilenmiş. En son 2018 yılında Bina Deprem Yönetmeliği oldukça detaylı bir şekilde yayınlandıktan sonra bile Kahramanmaraş depremlerinde yetersizlikler var. AFAD’ın sitesinde aktif durumu gösteren harita var. Bu harita da koordinat olarak deprem ivmelerini seçebiliyorsunuz. Afyonkarahisar’da 0,33 C olarak alabileceğimiz deprem ivmesi ortalama ifade edebiliriz. Zemin büyütmesini düşündüğümüzde bu değer iki kat artabiliyor.”
“CUMHURİYET VE DUMLUPINAR MAHALLESİNDEKİ YAPILARIN RİSK TAŞIYOR”
Afyonkarahisar’da 2000 yıl önce yapılan merkez mahallerinde ciddi riskler olduğunu belirten Zorluer, “2000 yılı öncesinde kullanılan betonlar elle ya da betonyerler ile hazırlanan betonlardı. 2000 yılından sonra Kocaeli’nde yaşadığımız depremden sonra beton santralinden beton alma zorunlu hale getirildi. O nedenle 2000 yıl öncesi yapılar ciddi risk taşıyor. Cumhuriyet ve Dumlupınar Mahallesindeki yapıların risk taşıdığını söyleyebiliriz. Kentsel dönüşüm kapsamında bu binaların tekrar yenilenmesi bizim için riski azaltacak faktörlerden bir tanesidir” ifadelerini kullandı.